Światło i Witelo

W drodze, 24.12.2015

Kilka miesięcy temu pożyczyłam egzemplarz „Uranii”, dwumiesięcznika poświęconego astronomii, aby poczytać o Witelonie, moim XIII-wiecznym krajanie (urodzonym jak ja, w Legnicy, tylko około 1230 r.). Witelo, wykształcony kleryk, w ramach prac naukowych zajmował się przede wszystkim badaniem światła (optyką) i teorią widzenia. Trochę także astronomią, trochę – filozofią. Tylko mniej niż połowa dzieł Witelona przetrwała do dziś, lecz ich opis i streszczanie artykułu nie jest celem obecnego wpisu. Moją uwagę zwróciły poglądy tego średniowiecznego uczonego na temat charakteru światła, jego rodzajów i znaczenia dla przekazywania informacji.

Rozważając przenoszenie informacji z kosmosu (domeny Boga) w ziemski świat materii i uznając światło za pośrednika, Witelo wyróżnił jego dwa rodzaje – boskie i cielesne. Światło boskie jest niedostępne bezpośredniemu poznaniu zmysłowemu i – wg Witelona – przynosi światu materialnemu bytowanie, pojmowanie (zrozumienie) i życie (żywienie). Światło cielesne natomiast nadaje materii właściwości geometryczne – ustala jej rozciągłość, tworząc świat możliwy do poznania za pomocą zmysłów. To światło można bezpośrednio badać, co też Witelo robił, nie negując przy tym istnienia zakresu ściśle duchowego, nie podlegającego rozpoznaniom wyłącznie zmysłowym. Domenę metafizyki. Nawiasem mówiąc, koncepcja boskiego światła (błysku), które jest tak silne, że stanowiłoby zagrożenie dla człowieka pojawia się także w mistyce żydowskiej. Światło to nazywa się Zohar; nie jest ono przeznaczone do oglądania przez ludzi.

Co na to metafizyk? Bingo! (Choć zabawnie to brzmi w ustach człowieka niezdolnego do gier hazardowych..) Wedle moich ustaleń również są dwa rodzaje światła, a właściwie – światło i jego zebrany obraz. Odpowiednikiem boskiego światła Witelona jest błysk światła powstający w czasie oscylacji – w superpozycji – kwantów czasu stojącego wobec oparcia oscylacji. Czym jest oparcie oscylacji czasu stojącego? To charakterystyczny dla świata na danym etapie ewolucji czasu poziom energii, który stanowi wzorzec ciemności. I najpewniej coś jeszcze.. Światło powyższe, Zohar, nie jest widoczne w świecie materialnym, jego tworzenie następuje przed ujawnieniem się świata istotom rozumnym (patrz poprzedni wpis, z dnia 16.07.2017, o etapach chwili); charakteryzuje się przy tym najwyższym możliwym w świecie materii poziomem energii. Kolejnym etapem jest powstanie skupionego światła białego (o niższym poziomie energii), które – w następnym procesie mniej lub bardziej systematycznego rozpraszania – „uwalnia” kolory światła. „Rozkolorowane” światło i macierz już nie oscylujących cząstek czasu stojącego (bindi gerandi) razem formują materialny świat, jako swoisty hologram, mający swój zebrany obraz światła..

Na razie tyle; badam dalej:)

PS  Ujawniam źródła:

Andrzej Strobel, Józef Szudy: Witelo – pierwszy polski astronom, w: Urania, postępy astronomii, 4/2016, s. 8-15

Amir D. Aczel: Tajemnica alefów, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2002 (o nieskończonościach, Georgu Cantorze, mistykach i myślicielach)